به گزارش نگاه قم نو، در میان مناسبت های ماه شعبان، یکی از اعمالی که بسیار به آن تاکید شده است، احیای شب نیمه شعبان است و مروری بر تعالیم دینی نشان می دهد که چند شب توسط اولیاءالله توصیه و تاکید شده است که احیا درآن صورت بگیرد که از جمله این شب ها می توان به لیالی قدر ، شب آرزوها (لیلهالرغائب) و شب نیمه شعبان (لیله البرات) اشاره کرد.

شاید هیچ روزی به اندازه سالروز ولادت امام زمان(عج) برای شیعیان شرافت و اهمیت نداشته باشد و علمای اخلاق شب نیمه شعبان را شبی همپای شب قدر دانسته و سفارش می‌کنند که احیای این شب را از دست ندهید.

هرکدام از این شب ها اعمال خاص خودشان را دارند با این حال احیای شب نیمه شعبان بر اساس آنچه که در برخی روایات آمده است همتراز با شب قدر عنوان شده است.

بدین ترتیب، مومنان منتظر ظهور حضرت حجت بن الحسن العسکری (ع) با برپایی آیین احیای شب نیمه شعبان برای پالایش روح ، خود را مهیای مقدمات ظهور و عدالت گستری موعود در زمین می کنند.

پیامبر گرامی اسلام (ص) در حدیثی فرمود: در نیمه شعبان اجل‌ها نوشته و ارزاق قسمت می شود و خدای عزّوجلّ در این شب بیش از موهای بزهای قبیله بنی‌کلب، بندگانش را می‌آمرزد و فرشتگان را به آسمان دنیا و از آنجا به زمین نازل می‌کند و در این نزول ابتدا در مکه فرود می‌آیند.

حضرت ولی عصر(عج) و آخرین حجت الهی در سحرگاه نیمه شعبان سال ۲۵۵ (ه. ق) چشم به جهان گشودند و احتمال اینکه این شب مبارک شب قدر باشد، وجود دارد؛ چنانکه امام صادق(ع) در این باره فرمود: همانطور که خداوند به پیامبر(ص) شب قدر مرحمت فرمود، به ما اهل بیت نیز نیمه شعبان را عطا کرد.

از امام جعفر صادق (ع) روایت است که از امام محمدباقر(ع) در مورد فضیلت شب نیمه شعبان سووال شد؛ امام فرمود، آن شب بعد از لیله القدر افضل شب‌ها است. در آن شب خداوند به بندگان، فضل خود را عطا می‌فرماید و ایشان را به مَنّ و کَرَم خویش می‌آمرزد. پس سعی و کوشش کنید در تقرّب جستن به سوی خدای تعالی در آن شب، که آن شبی است که خدا قسم یاد فرموده به ذات مقدس خود که سائلی را از درگاه خود تا زمانی که مطلب گناهی را درخواست نکند؛ دست خالی برنگرداند.

نیمه شعبان در متون فارسی به عنوان شب برات نیز نامیده می‌شود و علت آن روایاتی است که از این شب به عنوان شب آزادی بندگان یاد شده است. امام صادق (ع) فرمود «نیمه شعبان، شبی است که حق تعالی آن را برای ما اهل بیت (ع)قرار داد، در برابر شب قدر که آن را برای پیامبر (ص) قرار داده است.

محمد غیاث‌الدین بن جلال‌الدین رامپوری (درگذشت سال۱۲۶۱ هجری قمری) در کتاب غیاث اللغات از شب نیمه شعبان به عنوان شب برات یاد می‌کند و می‌نویسد «شب برات شب پانزدهم شعبان است که در آن شب، فرشتگان به حکم الهی حساب عمر و تقسیم رزق می کنند.» ولی حافظ شیرازی، شب برات را شب قدر دانسته و در غزل معروف خود، شب قدر و شب برات را هنرمندانه با هم آورده و اینگونه سروده است «چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی؛آن شب قدر که این تازه براتم دادند»

سید بن طاووس (۵۸۹_۶۶۴هجری) صاحب کتاب لهوف، درباره شب نیمه شعبان با اشاره به روایتی از امام صادق (ع) در کتاب اقبال نوشت: از امام باقر (ع) درباره فضیلت شب نیمه شعبان پرسیدند که فرمود«این شب برترین شب بعد از شب قدر است. خداوند در این شب، نعمت‌های افزون خود را به بندگانش ارزانی می دارد و به منت خود می‌آمرزد، در این شب در تقرب به درگاه خداوند متعال بکوشید، زیرا این شبی است که خداوند عزّوجل بر خود سوگند یاد کرده که هیچ درخواست‌کننده‌ای را تا زمانی که معصیتی را نطلبد، ردّ نکند.

* اعمال روز نیمه شعبان

عید مولود شریف امام دوازدهم مَوْلانا وَ اِمامُنا الْمَهْدِیُّ حضرت حجّه بن الحسن صاحبُ الزَّمان صَلَواتُ اللّهِ عَلَیْهِ وَ عَلی آبائِهِ است و مستحب است زیارت آن حضرت (عج) در هر زمان و مکان و در هر جا و دعا برای تعجیل ظهور آن حضرت در هنگام زیارت و به خصوص تاکید شده به زیارت آن حضرت در سرداب سامراء، و ظهور آن حضرت و فرمانروائیش مسلم است و او است که زمین را پر از عدل و داد کند چنانچه پر شده باشد از ستم و بیدادگری نتواند جز تو ای مهربان‌ترین مهربانان.